Sipas Fjalorit të shqipes së sotme, fjala sharabajkë, e cilësuar si krahinore, ka kuptimin “karrocë me katër rrota, që tërhiqet nga dy kuaj.” Shqipja do ta ketë marrë – me ndërmjetësimin e ndonjë gjuhe tjetër, përfshi edhe gjuhën Romani (të romëve) – nga frëngjishtja char à banc që e ka edhe anglishtja charabanc, literalisht, “karrocë me vende për t’u ulur” (Kolec Topallit i ka shpëtuar lidhja me fjalën frënge, dhe e nxjerr fjalën shqipe si me etimologji të paqartë, duke shtuar ndonjë sugjerim që nuk qëndron, si parashtesën çarra-, lidhjen me pjesoren e foljes baj ose, alternativisht, emrin barkë). Mbase ngaqë kjo lloj karroce lëkundej në të ecur ose ecte shëmtuar, ose për ndonjë arsye tjetër të ngjashme, fjala ka marrë edhe kuptimin figurativ “grua që s’e mban veten mirë në të veshur e në pastërti”, që edhe ky sot më tingëllon i vjetruar. Por unë e mbaj mend të përdorur, në fëmijërinë time në vitet 1960-1970, si sharje dhe fjalë përbuzëse për vajzat dhe ndoshta gratë jo tërheqëse (në të folmen qytetëse të Tiranës); tashmë të shtrembëruar me etimologji popullore në shurrabajgë ose si një kompozitë e dy emrave ekskrementalë, shurrë dhe bajgë (shurrë-a-bajgë). Me gjasë, nga ky ri-etimologjizim popullor që ka prekur vetëm përdorimin e fjalës si sharje, do të ketë dalë në atë kohë edhe sharja shurrë, që ka qenë përdorur (por shpresoj të mos përdoret më), të paktën mes kalamajve, për një vajzë jo tërheqëse, që nuk vishet as mbahet mirë ose që nuk tregon interes për djemtë.
Archive for May, 2019
Sharabajka
Posted in histori gjuhe, leksikologji, Uncategorized, tagged sharabajka on May 10, 2019| Leave a Comment »
Blogu:
Shënime të shkartisura për dukuri idiomatike të shqipes së sotme; mirëpres kontribute nga kolegë që ndajnë me mua interesin për tema teknike, të cilat nuk i trajtoj dot lirisht te Peizazhe të fjalës.
-
Grimca
Fjalëkyçe
ambiguiteti aoristi aspekti durativ aspekti i kryer aspekti perfektiv citimi dëshirorja emra njerëzish emrat e përveçëm fjala fjalitë kundërshtore fjalitë kushtore fjalitë pyetëse folja iki folja rri folja shkoj folja them folja vete folje defektive foljet absolute foljet kalimtare funksioni zbutës gjinia femërore habitorja homonimia sintaksore kallëzorja kallëzuesori konteksti kundërshtimi lidhorja lidhëza por lidhëza sa ligjërata e zhdrejtë ligjërimi bisedor ligjërimi i thjeshtë lutja mohimi mohimi me folje urdhërore mohimi me jo mënyra lidhore ndajfolja kot ndajfolja shumë ndajfolja si ndajfolja ç ndërrimi i gjinisë ndërtime shkakore ndërtimet kauzative ndërtimet kundërshtore ndërtimet kushtore ndërtimet pësore-vetvetore ndërtimi "zëre se" numërorët parafjala me paskajorja pjesëza dyshuese pjesëza mos pjesëza nuk pjesëza po politesa pyetja përcjellorja përcjellorja mohore përemrat vetorë përemri gjithë përemri vete përsëritja rendi i fjalëve në fjali rimarrja shkalla sipërore shqipja bisedore shumësi thirrorja turqishtja turqizmat urdhërorjaArkivi
- April 2024 (4)
- December 2023 (1)
- September 2023 (2)
- August 2023 (1)
- March 2023 (4)
- January 2023 (2)
- August 2022 (1)
- July 2022 (1)
- April 2022 (1)
- October 2021 (1)
- August 2021 (2)
- June 2021 (1)
- February 2021 (1)
- January 2021 (2)
- September 2020 (3)
- July 2020 (1)
- June 2020 (1)
- February 2020 (1)
- December 2019 (2)
- November 2019 (1)
- September 2019 (1)
- July 2019 (1)
- June 2019 (2)
- May 2019 (1)
- March 2019 (3)
- July 2018 (1)
- September 2017 (1)
- August 2017 (1)
- June 2017 (1)
- November 2016 (3)
- February 2016 (2)
- December 2015 (2)
- September 2015 (1)
- August 2015 (1)
- June 2015 (3)
- November 2014 (1)
- October 2014 (1)
- July 2014 (1)
- May 2014 (1)
- September 2013 (1)
- July 2013 (1)
- February 2013 (4)
- December 2012 (2)
- July 2012 (1)
- January 2012 (1)
- November 2011 (3)
- October 2011 (1)
- September 2011 (2)
- August 2011 (2)
- July 2011 (3)
- June 2011 (1)
- April 2011 (9)
- March 2011 (5)
- February 2011 (1)
- January 2011 (1)
- August 2010 (1)
- July 2010 (3)
- June 2010 (14)
- May 2010 (15)
- April 2010 (2)
- March 2010 (20)
- February 2010 (24)
- January 2010 (20)
- December 2009 (5)
You must be logged in to post a comment.